Günther Anders

Günther Anders, 1902’de Breslau’da doğdu, 1992’de Viyana’da öldü. (Anne-baba psikolog, Walter Benjamin kuzen, Hannah Arendt bir aralar eş.) Husserl’le doktora, Paris ve Berlin’de felsefi ve edebi uğraşlar, sanat tarihi öğrenimi, ABD’de sürgün yaşamı.

Günlüklerinde biyografisinin olmadığını, yaşamının fragmanlardan oluştuğunu vurgular. Tüm kesitlere tarihsel altüst oluşlar eşlik etmiştir. Daha yirmili yaşlarda yarattığı düşsel Molusya ülkesi ve Molusyalı figürleriyle totaliter, militarist, endüstriyel olguların ve rejim devlerinin bağrını hedef aldı. İnsanın Eskimişliği, yazarın fabrika işçiliğinden çevirmenliğe, sokak direnişçiliğinden filozofluğa uzanan yelpazedeki analizlerinin özetidir. Yapıtlarından birine yazdığı önsözde: “Bağlayıcı olmayan sıradışı gözlemlerin ve iyi perdahlanmış hicivlerin yazarı olarak görülmek istemediğini, aksine mücadele tezlerinin savunucusu olarak bilinmek istediğini, bu tezlerin en azından karşı atakları ve sıkıştırılmayı da hak ettiğini…” belirtir; şöyle devam eder: “Bundan önceki yazılarımı bu onurdan yoksun kıldılar, ödüller verip halsiz bıraktılar.”

Anders, başyapıtı İnsanın Eskimişliği’nin ilk cildini yazma eylemini 1954’te tamamlamıştır. İçinde kimi zaman, 1941’de Amerika’da sürgündeyken tuttuğu günlükten aynen aktarılan izlenimler vardır: Metinde okuyacaklarınızı, neredeyse yetmiş yıl önce görmüş-düşünmüş-yordamış-aktarmıştır. Hakkını olmasa da keskin bakışını teslim etmek için göz ardı edilmemesi gereken bir yetmiş yıl.

Anders’in tutkulu dileği, “Umarım, öngörülerimin hiçbirinde haklı çıkmam” idi. Yıllar sonra nükleer tehdide ilişkin yazdıklarına ve Dünya’nın bugünkü haline bakarsak, “Yorumsuz” demek uygun düşüyor.

Önemli yapıtları: İnsanın Eskimişliği, Aydan Bakış, Her Yer Hiroşima, Molusya Katakombu, Kâfirlikler, Dünyasız İnsan, Heidegger Üzerine, Kuleden Bakış, Duvardaki Yazı, Nükleer Tehdit, Biz Eichmann Çocukları, Vicdan İçin Off Limits, Kafka’dan Yana Kafka’ya Karşı (İthaki Yayınları, 2017), Köprüdeki Adam, Evrenbilimsel Humoreskler, Eskiden Aşk.